Küresel ısınma nedeniyle dünyada baş gösteren iklim değişiklikleri nedeniyle oluşan kuraklıktan en fazla etkilenen ülkeler ortasındaki Türkiye 32’nci sırada.
Birleşmiş Milletlerin (BM) geçtiğimiz yıl Mart ayında yayımladığı Dünya Su Gelişim Raporu’na nazaran, global su kullanım oranı son 100 yılda 6 kat artarken tıpkı vakit diliminde dünyadaki doğal sulak alanların yarısı kaybedildi.
Türkiye’nin en fazla yağış alan ili Rize olurken yıllardır ikinci durumdaki Muğla’nın düştüğü dördüncü sırası da tehlikede.
BM raporuna nazaran dünya 2030 yılına kadar yüzde 40 oranında global su açlığıyla karşılaşabilecek.
TÜRKİYE SANILANIN TERSİNE YARI KURAK BİR ÜLKE
Dünyadaki birden fazla ülkeyi ilgilendiren kuraklık konusu Türkiye’yi de büyük ölçüde ilgilendiriyor. Dünya Doğayı Müdafaa Vakfı (WWF) bilgilerine nazaran, dörtte üçü sularla kaplı dünyanın yalnızca yüzde 2.5’i tatlı su kaynaklarından oluşuyor.
Geçen yıl datalarına nazaran ülkemizde 25 su havzası var lakin kimilerindeki durumlar epey düşünceli. Dünya Doğal Kaynaklar Enstitüsü’nün (WRI) hazırladığı ‘su riski’ raporunda en çok Kuzey Afrika ve Orta Doğu ülkeleri su badiresi çekiyor.
Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, İsrail, Lübnan, İran, Hindistan, Pakistan, Kuveyt çok su sorunu çeken ülkeler olarak gösterilirken Türkiye 32. sırada ve riskli ülkeler ortasında.
TATLI SU KAYNAKLARI GİDEREK AZALIYOR
Tema Vakfı’nın yayınladığı bilgilere nazaran; dünyadaki tatlı su kaynaklarının yüzde 71’i tarım dalında kullanılıyor.
Türkiye’de ise bu oran yüzde 73. Endüstri alanında kullanılan su ölçüsü ise dünyada yüzde 18 iken Türkiye’de yüzde 11.
Bu bilgilere nazaran artan dünya nüfusu ve gelişen teknoloji kuraklığın bir numaralı sebebi olarak gösterilebilir.
2050’ye kadar dünyada su talebinin yüzde 55 artış göstermesi beklenirken buna karşılık global ısınma ve nüfus artışı üzere nedenlerle tatlı su kaynakları giderek azalıyor.
METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VERİLERİ
2022 yılı datalarına nazaran sonbahar yağışları ülke genelinde evvelki yılın altında gelişti. Türkiye geneli sonbahar mevsimi yağış normali 1991-2020 ortası 132.7 milimetre, geçen yıl sonbahar mevsimi yağışı 105.6, 2022 yılı 96.3 milimetre oldu.
Ülke genelinde sonbahar mevsim yağışları normaline nazaran yüzde 27, geçen yıl sonbahar mevsimine nazaran yüzde 9 azalma gerçekleşti.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi haricinde tüm bölgelerde azalma meydana geldi. En fazla azalma yüzde 54 ile Marmara Bölgesi oldu ve son 40 yılın en düşük düzeyinde gerçekleşti.
TÜRKİYE GENELİ SONBAHAR YAĞIŞ DURUMU
Meteoroloji Genel Müdürlüğü bilgilerine nazaran geçen yıl Sonbahar mevsimi yağışları Trakya’nın güneyi, İstanbul, Yalova, Bursa, Çanakkale etrafları, Manisa ve İzmir’in batısı, Eskişehir, Afyonkarahisar, Isparta ve Kırıkkale etraflarında normallerine nazaran yüzde 60’tan fazla azalma gösterdi. Adıyaman, Batman, Şırnak, Kayseri ve Giresun etraflarında ise yüzde 40’ın üzerinde artış kaydedildi.
İl geneli yağışlarda en fazla yağış 570.6 milimetre ile Rize, en az yağış 28.5 milimetre ile Kırıkkale’de kaydedildi.
Normallerine nazaran en fazla artış yüzde 39 ile Adıyaman, en fazla azalma ise yüzde 65 ile Kırıkkale’de meydana gelmiştir.
İstanbul ve Bursa’nın sonbahar mevsim yağışları son 40 yılın en düşük düzeyinde gerçekleşti. Ocak ayında yağışlar yurt genelinde ortalamaların altında kaldı.
MUĞLA DA SÜRATLE KURUYOR
Türkiye’nin en fazla yağış alan ili Rize olurken yıllardır ikinci durumdaki Muğla 2021 yılında Rize, Giresun ve Zonguldak’tan sonra dördüncü sıraya düşmüştü.
Geçen yılın oranlarına nazaran Muğla’daki düşüş devam ediyor. Bodrum ilçesini besleyen, Mumcular ve Geyik barajlarında 2021’den itibaren başlayan düzey azalması geçen yıl da yaşandı. Mumcular’da su düzeyi yüzde 20’ye, Geyik’te ise yüzde 50’nin altına düştü.
Yaz aylarının en sıcağı Ağustos’ta bile dağlardan gelen suyla gürül gürel akan Marmaris ilçesindeki Karadere’nin şelale pozisyonundaki suyu çok derecede azaldı.
Meteoroloji datalarına nazaran bu sene Ocak ayı sonuna yaklaşılırken tıpkı bölgedeki su, yok denecek kadar azaldı. Ege Bölgesi öbür bölgelere nazaran daha kurak geçti.
Şubat ve Mart aylarında tekrar batı bölgelerde yağışlar ortalamaların altında kalacak. Marmara, Ege ve Batı Karadeniz’de de Şubat ve Mart aylarında yağışlar yeniden ortalamaların altında kalacağı açıklandı.