Küresel piyasalar, Orta Doğu’da yükselen tansiyon ve ABD’de açıklanacak değerli ekonomik dataların tesiriyle negatif bir seyir izliyor. Bilhassa ABD’de bugün açıklanması beklenen ADP özel kesim istihdam verisi, yatırımcıların odağında bulunuyor.
ORTA DOĞU’DA TANSİYON YÜKSELİYOR
İran İhtilal Muhafızları Ordusu’nun İsrail’e balistik füze saldırısı gerçekleştirdiğini duyurması, bölgede tansiyonu daha da yükseltti. İsrail’in bu ataklara sert bir karşılık vereceğine dair açıklamaları ve İran’ın buna karşılık daha şiddetli cevaplar vereceğini söz etmesi, jeopolitik riskleri artırdı. Bu gelişmeler, dünya genelinde telaşları artırırken, piyasalardaki belirsizlik risk iştahını olumsuz etkiliyor.
Orta Doğu’daki çatışmaların yankıları piyasalara da yansımış durumda. Bilhassa savunma ve güç bölümlerindeki birtakım şirketler olumlu etkilenirken, turizm ve kruvaziyer şirketleri bedel kaybı yaşadı. Savunma kesiminde faaliyet gösteren Lockheed Martin’in payları yüzde 4’e yakın kıymet kazanırken, Northrop Grumman ve RTX’in paylarında de misal artışlar gözlemlendi. Lakin, kruvaziyer şirketlerinden Carnival, Norwegian Cruise Line ve Royal Caribbean Cruises payları sırasıyla yüzde 2,5, 3 ve 2,3 oranında geriledi.
ABD’DE AÇIKLANACAK DATALAR YATIRIMCILARIN GÖZÜNDE
ABD’de bugün açıklanacak ADP özel kesim istihdam verisi, yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor. Bu data, ABD iş gücü piyasasının durumu hakkında kıymetli sinyaller verebilir. Ayrıyeten, ABD’de JOLTS açık iş sayısı ağustos ayında 8 milyon 40 bine yükselerek beklentilerin üzerinde geldi. Analistler, iş gücü piyasasındaki soğuma telaşlarının arttığını ve bu nedenle cuma günü açıklanacak istihdam datalarının ehemmiyetinin daha da arttığını belirtiyor.
Ek olarak, ABD’de inşaat harcamaları beklentilerin tersine yüzde 0,1 oranında azalarak 2 trilyon 132 milyar dolara geriledi. Bu da iktisatta yavaşlama sinyallerinin bir öteki göstergesi olarak bedellendiriliyor. ABD’de imalat sanayi PMI bilgileri ise eylül ayında beklentilerin altında kalarak imalat dalındaki daralmanın sürdüğüne işaret etti.
ALTIN VE PETROL YÜKSELİŞTE
Jeopolitik risklerin artması, yatırımcıları inançlı limanlara yönlendirirken altın ve petrol fiyatlarında da hareketlilik gözlendi. Dün, altının ons fiyatı yüzde 1,1 artış gösterdi. Lakin, şu sıralarda evvelki kapanışın yüzde 0,3 altında 2.656 dolardan süreç görüyor. Brent petrolün varil fiyatı ise Orta Doğu’daki tansiyon nedeniyle dün yüzde 3,4 kıymet kazanmasının akabinde şu sıralarda yüzde 0,3 artışla 74,5 dolar düzeyinde süreç görüyor.
ABD VE AVRUPA BORSALARI GERİLEDİ
ABD borsalarında dün yaşanan düşüş, bugün de devam ediyor. Dow Jones endeksi yüzde 0,41, S&P 500 endeksi yüzde 0,93 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,53 gerilerken, ABD vadeli kontratları da güne negatif başladı.
Avrupa borsalarında da Orta Doğu’daki çatışmaların tesiri hissedildi. Bankacılık endeksi yüzde 2,84, teknoloji payları ise yüzde 0,65 oranında düşüş yaşadı. Otomotiv payları ise yüzde 1,17 oranında paha kaybetti. Bilhassa Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,58, Fransa’da CAC 40 yüzde 0,81 ve İtalya’da FTSE MIB yüzde 1,04 düşüşle günü tamamladı.
ASYA PİYASALARI VE JAPONYA’DAN GELEN SİNYALLER
Asya piyasalarında da karışık bir seyir hâkim. Orta Doğu’daki tansiyonun Asya’daki risk iştahını törpülemesine karşın, Hong Kong borsası, Çin’in açıkladığı ekonomik teşvik paketlerinin tesiriyle müspet bir görünüm sergiledi. Öteki yandan Japonya’da, Liberal Demokrat Parti’nin yeni lideri İşiba Şigeru’nun ülkenin başbakanı seçilmesi siyasi meçhullüğü bir nebze azalttı. Lakin Japonya’da eylül ayına ait tüketici inanç endeksinin 36,9 ile beklentilerin altında kalması ekonomik kaygıları artırdı.
TÜRKİYE PİYASALARI VE GELİŞMELER
Türkiye piyasalarında da olumsuz bir seyir izleniyor. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi dün yüzde 3,25 oranında bedel kaybederek 9.351,22 puandan günü kapattı. Dolar/TL kuru ise yatay seyirle 34,2080 düzeyinden süreç görüyor.
Analistler, Borsa İstanbul’da 9.300 ve 9.200 puan düzeylerinin takviye, 9.500 ve 9.600 puan düzeylerinin ise direnç pozisyonunda olduğunu belirtti. Ayrıyeten, yurtiçinde firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri, yurtdışında ise ABD ADP özel bölüm istihdam bilgileri yatırımcıların radarında yer alıyor.
Sonuç olarak, global piyasalar Orta Doğu’da tırmanan tansiyon ve ABD’den gelen kritik bilgilerin tesiriyle dalgalı bir seyir izlemeye devam ederken, yatırımcılar dikkatlerini jeopolitik riskler ve ekonomik datalara yöneltmiş durumda.