2023’ün birinci yarısında mevduatta liralaşma maksadını yüzde 60’a yükselten Merkez Bankası’nın devreye aldığı ödül-ceza sistemi bankaları mevduat yarışına soktu. Son olarak TCMB hafta başında üç ay üzeri TL mevduatta ve yıl sonuna kadar yurt dışından temin edilen altı aydan uzun yabancı para yükümlülüklerdeki mecburî karşılık oranını sıfırladı. Reuters’a konuşan bankacılar, bu karar sonrası mevduat faizlerinde bölüm genelinde 1-2 puanlık yükseliş görülürken yüzde 30’a yakın hatta birtakım kampanyalar ile bu oranın da üzerinde mevduat faizi sunulduğunu söylediler.
“YARISINI KKM’DE TUTUN”
Bunun yanı sıra son üç haftada 95 milyar lira olmak üzere Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) hesaplarından çıkış eğiliminin başlaması da iktisat idaresinin döviz üzerinde kurduğu yapay istikrarı tehdit ediyor. Hakikaten Kapalıçarşı’da dolar fiyatının19 lirayı aşması da döviz talebinde artış başladığını gösteriyor.
Geçen hafta bankalar ile Merkez Bankası idaresinin bir ortaya geldiği toplantıda, Kur Muhafazalı Mevduat eserinin hem yatırımcılara cazip gelecek, hem TCMB hem de bankalara uyacak bir modelde daha cazip hale getirileceği bir çalışma da yapılacağı öğrenilmişti. Bankacılık uzmanlarından edinilen bilgiye nazaran, bankalar yarısını KKM’de tutmak kaidesi ile 92 günlük TL mevduata yüzde 32-34 faiz vermeye başladılar. Bugün açıklanacak olan haftalık Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bilgileri 13 Ocak ile biten haftada KKM’den çıkışın sürüp sürmediğini gösterecek. Geçen hafta açıklanan 6 Ocak datalarına nazaran KKM hacmi 1 trilyon 370 milyon liraya geriledi.
MB’den bankalara ticari kredi uyarısı
Merkez Bankası (MB) bankalara yeni bir ikaz yazısı gönderdi. MB yazıda, bankalardan düzenlemeleri dolaylı yoldan aşarak ticari kredi maliyetlerini artıran uygulamalara son vermelerini istedi.
Reuters tarafından görülen yazıda, “Gerçekleştirilen kontrol faaliyetlerinde, düzenlemeleri dolaylı yoldan aşarak ticari kredi maliyetlerini artırıcı uygulamalara gidildiğine yönelik bulgular tespit edilmiştir. Bilhassa birtakım bankalar tarafından ticari kredilerin kısa müddetlerle temdit edilmesi suretiyle, halihazırda azami hudut öngörülmemiş olan ‘Yapılandırma, Temdit/Ödeme Planı ve Faiz Değişikliği Ücreti’ kalemi çerçevesinde fiyat tahsil edildiği saptanmıştır” denildi.