ABD’de bir Yüksek Mahkeme yargıcının lüks seyahatleriyle gündeme gelmesinin akabinde Senatoda, Yüksek Mahkemenin etik standartlara sahip olması gerektiği konusu masaya yatırıldı.
ABD Senatosu Yargı Komitesi tarafından Yüksek Mahkeme üyelerini bağlayan etik kurallar oluşturulması gerekliliğiyle ilgili bir oturum düzenlendi.
Eski yargıç ve hukuk uzmanlarının da milletvekillerinin sorularını yanıtladığı oturumda, Yüksek Mahkemenin etik standartlara sahip olması gerekip gerekmediği konusunda farklı görüşler paylaşıldı.
Komite Başkanı Demokrat Milletvekili Dick Durbin, Cumhuriyetçi Parti’nin ileri gelen milyarder bağışçısı Dallaslı iş insanı Harlan Crow’un imkanlarını kullanarak ücretsiz lüks tatil ve seyahatlere giden Yargıç Clarence Thomas ile ilgili Başyargıç John Roberts’ın bugünkü oturumda tabir vermeyi reddetmesine değindi.
“Halkın temsilcilerinden gelen legal soruları yanıtlamanın, kuvvetler ayrılığının korunmasına yardımcı olduğu” görüşünü savunan Durbin, Thomas’ın “muhafazakar bir milyarderden cömert ikramlar almasını” eleştirdi.
“En yüksek mahkeme en düşük standartlara sahip olmamalı”
Durbin, bunun sıradan bir durum olmadığını savunarak, kamu vazifelilerinin bu halde etik standartların dışında hareket etmelerine müsamaha gösterilmemesi gerektiğini tabir etti. Durbin, “Ülkedeki en yüksek mahkeme en düşük etik standartlara sahip olmamalı. Bu gerçeklik, halkın Yüksek Mahkemeye olan inancında bir kriz yaratıyor. Statüko değişmeli.” formunda konuştu.
Demokrat senatörler Yüksek Mahkemenin etik kurallara sahip olması gerektiğini savunarak, bu bağlamda kapsamlı ve net bir düzenleme yapılması gerektiğinin altını çizdi. Birtakım milletvekilleri, yargıçların yanı sıra Kongre üyeleri için de seyahat ve ikramların açıklanmasına yönelik standartlar getirilmesi tekliflerini lisana getirdi.
Yüksek Mahkeme yargıcının lüks seyahatleri
Çevrim içi haber sitesi ProPublica, Thomas ve eşinin, Cumhuriyetçi Parti’nin ileri gelen milyarder bağışçısı Dallaslı iş insanı Harlan Crow’un imkanlarını kullanarak ücretsiz lüks tatil ve seyahatlere çıktığını yazmıştı. Haberde, Thomas’ın 20 yıldır Crow’a ilişkin özel uçakla yurt içi ve dışında tekraren seyahat ettiği, lüks yatını kullandığı ve bunların hiçbirini kayıtlara geçirmediği ortaya çıkarılmıştı.
ABD’de federal yasalar, Yüksek Mahkeme dahil olmak üzere üst seviye yetkililerin mali durumlarını, dış gelirlerini ve eşlerin gelir kaynaklarını ayrıntılandıran yıllık formlar doldurmasını ve her şubenin kendi raporlama standartlarını belirlemesini zarurî kılıyor.
Yargıçların, mahkeme ile işi olan rastgele birinden armağan kabul etmesi yasaklanıyor lakin yargı organındaki düzenlemede, “kişisel ağırlama” olarak kabul edilen armağan muafiyeti için açık tanım bulunmuyor.
Yüksek Mahkemenin düzenleme organı Yargı Konferansı Komitesi tarafından 14 Mart’ta kabul edilerek yürürlüğe giren yeni kurallara nazaran, arkadaşa ilişkin ticari olmayan yerlerde kalmak beyan gerektirmezken özel jet ile seyahatlerin bildirilmesi kural koşuluyor.