16 yıl başbakanlık yapan Angela Merkel’in vazifeye bırakmasıyla Alman siyasetinde halkın beklentilerini karşılayan bir başkan ve siyasi hareket çıkmaması, çok sağcı AfD partisine siyasette istikrarları değiştirme imkanı verdi. Genel seçimlerde şu ana kadar belirleyici bir sonuç almamasına rağmen mahallî siyasette güç kazanan parti, ülke genelinde en son yapılan anketlerde oy oranını yüzde 19.5’e çıkardı. AfD’nin anketlerde muhalefetteki Almanya Hristiyan Demokrat Birliği’nin (CDU/CSU) gerisinde ikinci sırada görünmesi, şu an koalisyonda bulunan tüm partilerden daha yüksek bir oy oranına sahip olduğunu gösteriyor. Üstelik Alman kamuoyu araştırma şirketi INSA tarafından yapılan ankete göre, aşırı sağcı parti şimdi potansiyeline tam olarak ulaşmış değil. Yapılan ankette Almanların yüzde 28.5’inin AfD’ye oy verebileceğini söylemesi, partinin ileride daha da fazla güç kazanabileceği formunda yorumlandı.
Alman RTL televizyonunun yaptığı bir kamuoyu araştırmasına nazaran AfD, Almanya’nın en esaslı partilerinden olan ve mevcut başbakan Olaf Scholz’un da üyesi olduğu Toplumsal Demokratların (SPD) önüne geçerek ülkede ilk defa ikinci parti pozisyonuna geldi. Buna nazaran AfD’ye yüzde 19’luk bir halk takviyesi bulunuyorken, Scholz’un SPD’sine dayanak yüzde 18 düzeyinde kaldı. Anketlere nazaran Almanya’da en fazla halk desteğine sahip parti yüzde 29’la CDU olurken, mevcut koalisyondaki partilerden Yeşillere takviye yüzde 14, liberal FDP’ye dayanak ise yüzde 7 düzeyinde bulunuyor.
Deutschlandtrend kuruluşunun anketlerine nazaran, AfD’li seçmenlerin yüzde 65’i mülteci siyaseti, yüzde 47’si güç, iklim ve etraf, yüzde 43’ü ekonomik, yüzde 29’u toplumsal, yüzde 25’i dışişleri ve güvenlik, yüzde 23’ü enflasyon, yüzde 10’u eşitlik, yüzde 5’i de hükumete muhalefet olduğu gerekçesiyle çok sağcı partiye oy veriyor. Partinin, SDP, Yeşiller ve FDP partilerinden oluşan koalisyonda, bilhassa etraf, toplumsal ve mülteci siyasetlerinde yaşanan çatlakları başarılı bir biçimde kullandığı belirtiliyor.
Yeni anketler, partinin en güçlü olduğu Doğu Almanya’da kıymetli başarıla elde edebileceğini gösteriyor. Doğu Almanya eyaletlerinde partinin oy oranı yüzde 32’ye kadar tırmanırken, en yakın takipçisi CDU’nun oyu yüzde 20 civarında seyrediyor. Bir vakitler bölgenin en kıymetli siyasi hareketlerinden biri olan Sol Parti’nin oy oranının ise yüzde 7 civarına kadar gerilediği tabir ediliyor.
AfD’nin yükselişi, son olarak Thüringen eyaletine bağlı Sonneberg’deki lokal seçimlerde partinin yüzde 46,7 oy ile seçimi açık orta önde bitirmesiyle kendini gösterdi. Seçim sonuçlarına nazaran AfD’li Robert Sesselmann oyların yüzde 46,7’sini alarak oyların yüzde 35,7’sini alan CDU’lu rakibi Jürgen Köpper’i geride bıraktı. Sesselmann’ın seçimi açık orta farkla almasının ardından SPD, Sol Parti (Die Linke), Yeşiller ve FDP, 25 Haziran’da gerçekleşecek ikinci tur seçimlerinde seçmenlere, CDU’lu Köpper’i destekleme davetinde bulundu.
AfD anketlerde dayanağını daima olarak artırmasına karşın önemli bir tehlikeyle de karşı karşıya bulunuyor. Almanya’da iç istihbarattan sorumlu Anayasayı Muhafaza Teşkilatı (BfV), daha evvel partiyi çok sağcı “şüpheli vaka” olarak sınıflandırmıştı. Teşkilat ayrıyeten AfD’nin gençlik örgütünü de çok sağcı olarak sınıflandırdı. Öte yandan Almanya İçişleri Bakanı Nancy Faeser’ın, daha evvel çok sağcıların ülkenin özgür demokratik temel sistemine yönelik en büyük tehdit olduğunu söylemesi de, AfD üzerindeki baskıyı artırdı. Son olarak Almanya’da İnsan Hakları Enstitüsü (DIMR), geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada AfD’nin yasaklanması için şartların oluştuğu değerlendirmesinde bulundu. DIŞ HABERLER